فرح آباد ، روستایی بود که به واسطه نظر شاه عباس در دوره وی ، تبدیل به بندری بسیار عظیم و بزرگ شد. میدانی شبیه نقش جهان حدفاصل مسجد جامع و کاخ جهان نما در این بندر احداث شد. در دوران صفوی به دلیل رونق فراوان این مجموعه به آن دارالسرور و دارالسلطنه هم گفته می شد.
بسیار از بناهای شهر قدیم فرح آباد در طول تاریخ و به دلیل حمله روسها نابود شده اند. مسجد جامع، مدرسه، بخشی از پل شاه عباسی، دیواری متعلق به یک قصر و حمام دوره صفوی از بناهای باقیمانده در این مجموعه می باشند.
کاخ جهان نما که قصر شاه عباس محسوب می شده توسط روسها به آتش کشیده و بخشی از آن تخریب شد. بقایای این کاخ در سمت شمالی مجموعه فرح آباد قرار دارد.هم اکنون مسجد با مرمت کامل انجام شده در وضعیت مناسبی بوده و پذیرای علاقمندان است. ولی پل تاریخی تقریبا منهدم شده و از هفت چشمه آن تنها دو چشمه باقی مانده است. کاخ نیز در وضعیت مناسبی قرار ندارد و ظاهرا در دست مرمت است . حمام شاهی هم در محوطه مسجد جامع ، تقریبا مخروبه است. حمام دیگری هم احتمالا متعلق به دوره قاجار در مجاورت پل قراردارد که در ضورت تداوم وضع موجود احتمالا به زودی از بین خواهد رفت. به مسافران مسیر فرح آباد توصیه میکنیم از این مجموعه زیبا و خصوصا مسجد جامع بازدید بفرمایند. نبود کاشی و غلبه آجر از نکات جالب توجه این بنا و نشان دهنده هوشمندی معماری برای همراهی با اقلیم مرطوب فرح آباد است. این هماهنگی وقتی آشکار تر است که وضعیت تخریب نمونه های کاشی کاری شده از جمله بقعه میربزرگ آمل در اثر رطوبت محیط با آن مقایسه کنید.

بقعه میربزرگ آمل.

مسجد جامع فرح آباد ساری

این مسجد در میدان مرکزی شهر و یکی از ۶ خیابان اصلی منشعب شده از آن(خیابان اکباتان) قرار دارد، که دارای ۳ ورودی است، ورودی قدیمی در ضلع شرقی با دالانی طاق‌دار، ورودی دیگر که آن هم قدیمی است در ضلع غربی با دالانی هشتی و مقرنس‌کاری شده و ورودی نوساز از سمت خیابان اکباتان هر کدام با زیبایی‌های خود به استقبال چشم‌های بینندگان نشسته‌اند. دو ورودی قدیمی هر یک به دیگری از طریق راسته بازارهای همدان اتصال دارد. بنای مسجد طرحی مستطیل شکل دارد و در قسمت جنوبی شامل ایوانی مرتفع و گنبدی بزرگ و دوپوششی است. رسم‌بندی جلو آن از آجر و کاشی معرق ساده، ساخته شده و بر روی آن ذکر جلاله الله و نام ۵ تن با کاشی فیروزه‌ای رنگ حک شده است.ضلع غربی مسجد شامل هشتی مقرنس‌کاری شده و یک شبستان کوچک و کم ارتفاع زمستانی است و گنبدخانه با ۳۲ ستون(۴ ردیف ۸ تایی) در آن جای گرفته و با سنگ و ستون‌های آجری ساخته شده و فضایی وسیع و روشن را شکل داده است.ضلع شرقی در مقیاسی کوچک‌تر از بخش قدیمی باقی‌مانده و شبستان اصلی مسجد دارای ۵۵ ستون(۱۱ ستون در ۵ ردیف) ساخته شده است. بنای تاریخی مسجد جامع همدان، به شماره ۱۷۳۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. گنبد آجری بزرگ مسجد در قسمت زیر حاشیه دارای کتیبه‌هایی از خشت کاشی زرد است که آیه « إِنَّمَا يَعْمُرُ مَسَاجِدَ اللَّهِ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَأَقَامَ الصَّلَاةَ وَآتَى الزَّكَاةَ وَلَمْ يَخْشَ إِلَّا اللَّهَ ۖ فَعَسَىٰ أُولَٰئِكَ أَنْ يَكُونُوا مِنَ الْمُهْتَدِينَ» (توبه/ ۱۸) و آیه الکرسی به خط ثلث برآن نوشته شده است.چندی پیش در حیاط مسجد جامع در عمق حدود ۳ متری کانال‌های آبرسانی که متعلق به زمانهای دور است کشف شده است.

















عکس از محمدرضا کتابی صیام؛ عکاس ایکنا

به گزارش ایکنا؛ بر اساس این گزارش دولت چین قصد دارد خصوصیات فرهنگی و زبانی چین را در اماکن مذهبی و محل تجمع قوم مسلمان هوئی در چین رواج دهد. قرار است گنبدهای مخصوص معماری اسلامی و تابلوهایی که به زبان عربی رویشان نوشته شده است، تخریب شوند و دیگر به مساجدی که به شیوه معماری کشورهای عربی ساخته می‌شوند، اجازه ساخت داده نخواهد شد.

آثار انقلاب فرهنگی

در این منطقه در شمال غربی چین، تزئینات عربی و تابلوهایی که به زبان عربی روی آنها نوشته شده و حدود ده سال پیش دولت به منظور جذب گردشگران آنها را نصب کرده بود، از سطح خیابان‌ها جمع آوری شده است.

اگر از شهر یینچوان به سمت جنوب رانندگی کنید، گنبدهای پیازی شکلی را به رنگ‌های سبز، طلایی و سفید می‌بینید که به تازگی از بازارها، هتل‌ها و پارک‌ها جمع آوری شده‌اند و در کناره‌های رودخانه زرد افتاده‌اند.   

ابتدا فقط گنبدهای ساختمان‌های سکولار بود که پاکسازی می‌شد، اما بعدها دولت ساخت مساجد «عربی» را نیز ممنوع کرد و برنامه جدید این است که معماری مساجد را مشابه معابد چینی کنند.

یکی از کارکنان مسجدی در منطقه نانگوان چین که چند ماه پیش شاهد تخریب گنبد مسجدی بود که در آن ساکن است، گفت: چنین اقداماتی از اواخر سال گذشته شروع شده است، ... این کار باعث نگرانی همه شده است.

افزایش نگرانی‌ها

همانطور که سرعت و میزان تخریب و تغییر در منطقه نینگ‌شیا بیشتر می‌شود، نگرانی مردم هوئی نیز که در طول چند دهه برای انجام سنن و مراسم دین خود آزاد گذاشته شده بودند، بیشتر می‌شود. بیش از ۱۰ میلیون هوئی در چین ساکن هستند که نسل‌شان به تاجران عرب و اهالی آسیای میانه می‌رسد.

در یکی از مناطق فقیرنشین در مرکز نینگ‌شیا که به خاطر مسجد زیبای آن مشهور است که یادگار سلسله مینگ (۷۴۶-۱۰۲۲) است و از انقلاب فرهنگی جان سالم به در برده، کارمندان مسلمان حتی پس از بازنشستگی از رفتن به مساجد برای خواندن نماز و نیز رفتن به حج منع شده‌اند. پوشیدن کلاه سفید در محل کار نیز برای کارمندان دولت ممنوع است.