خانه باقری یکی از بناهای شاخص در بافت تاریخی گرگان است که نمونه ای ارزشمند از معماری بومی مسکونی در شهر به شمار می رود. این بنا در حدفاصل محلات نعلبندان و سرچشمه و در حاشیه جنوبی یکی از معابر اصلی و پرگذر بافت قدیم گرگان واقع است، معبری که بازار و تکیه نعلبندان را به بنای امامزاده نور و سپس تکیه سرچشمه متصل می سازد.
در میان خانه های تاریخی باقی مانده در شهر، خانه باقری یکی از وسیع ترین و سالم ترین نمونه ها است. عرصه این بنا ۱۹۵۰ مترمربع و زیربنای مجموع فضاهای سرپوشیده آن ۱۵۵۵ مترمربع است.

«خانه مستوفی» که در شهر بشرویه قرار داره، متعلق به اوایل دوره قاجاریه و دارای ایوان های مجلل و ستون داره. سر در اتاق ها و راهرو ها رو در حیاط، نوعی رسمی بندی که بهش قاشقی می گن، تزیین کرده . چیزی که این خانه ها رو از سایر خانه ها متمایز کرده، سه بادگیر مرتفع و متوالیه، روی دهانه هر کدوم از چشمه های بادگیر ها نقوشی با گچ ساخته شده . مجاور این خانه، یک ساباط ارزشمند وجود داره که اسمش رو از خانه مستوفی گرفته.

عمارت مشیر دیوان در محله قدیمی سرتپوله سنندج، در خیابان شهدا قرار داره که از بناهای مشهور دوره قاجاری است. این ساختمان با شیوه و اسلوب معماری ایران به ویژه محوطهٔ یک ایوانی، در دوره قاجاریه توسط " میرزا یوسف مشیر دیوان" دیوان مشاور و جانشین حاکم منطقه به نام" میرزا رضای وزیر کردستانی" ساخته شد. این عمارت که سالیانی چند محل استانداری کردستان بود، هفت حیاط داره که هر یک از آنها دارای آب نمایی جداگانه با طرح متفاوت و در عین حال مرتبط با دیگرآب نماها است و شامل بخش های خصوصی، عمومی، تشریفاتی، خدماتی و بهداشتی است. در بخش اصلی ساختمان، ایوان ستون دار، تالار، حیاط و آب نما قرار گرفته و درب و پنجره های آن از تلفیق گرده چینی چوب و شیشه رنگی اتاق ها را زینت داده. سردر ورودی بنا با محوطه نیم هشتی و تزیینات آجری، سقف شیروانی، تالار تشریفات و ایوان ستون دار جلوی آن با طرح کلاه فرنگی، گچ بری و مقرنس (آنچه به شکل نردبان و پله پله ساخته شده؛ بنای بلند مدور و ایوان آراسته و مزین با صورت ها و نقوش که بر آن با نردبان پایه روند؛ قسمی زینت که در اتاق و ایوانها به شکل های گوناگون گچبری کنند؛ کنگره دار)های گچی و اُرُسی هایی با طرح های اسلیمی، از جمله خصوصیات بارز این بنا است. حجاری روی سنگ ازاره (آن قسمت ا ز دیوار اتاق و یا ایوان که از کف طاقچه تا روی زمین بود) و ستون هایی با تزیینات گچ بری طنابی و مقرنس کاری از جمله تزیینات بسیار شاخص عمارت است. محوطه عمارت و طراحی و ساخت تمام بخش های آن در یک زمان، با رعایت تمامی اصول معماری ایرانی، ویژگی منحصربه فردی به عمارت مشیر دیوان بخشیده و دروازه ورودی عمارت بطور خاصی جذابه. ابتکار در صنعت گره چینی چوب وارسی سازی به نحوچشمگیر در فضاهای بازشو و دعوت کننده و حدفاصل فضاهای بسته و نیمه باز و باز توسط استادکاران سنندجی انجام یافته.

خانه بهروزی ازجمله بناهای شیوه معماری خانه سازی قزوین است که ،با حیاط مرکزی اصلی و حیاط های جانبی شکل گرفته و حیاط اندرونی با تناسبات نیم کشکولی، در دو جبهه دارای شاه نشین های تابستانی و زمستانی ودر دو جبهه دیگر دارای ایوان های طاق نمایی است. شاه نشین اصلی خانه از طریق ایوانی ستون دار با حیاط بیرونی نیز ارتباط دارد. خانه در دو طبقه زیر زمین وهمکف شکل گرفته و تزیینات آجری لبه بازشوها و ارسی های آن ، از جمله تزیینات قابل توجه این بنا است. این خانه تاریخی مربوط به دوران قاجار است.