محمدمهدی محمودی، مدرس دانشكده معماری دانشگاه تهران تأكيد كرد: بازگشت معماری اسلامی در ساخت بناها بهترين راه برای خلق نمادهای دينی و اسلامی در سطح شهر است.
محمدمهدی محمودی، مدرس دانشكده معماری دانشگاه تهران، در گفت‌وگو با خبرگزاری قرآنی ايران(ايكنا) گفت: نمادهای اسلامی در سطح شهر تهران مربوط به دوره‌های مختلف تاريخی هستند. ممكن است يكی مربوط به هفتاد سال پيش و يك نماد ديگر ممكن است مربوط به همين امسال باشد، اما آنچه در نماد مهم است اين است كه اين نماد ويژگی‌های متعلق به تهران را دارا باشد و اقليم و محيط تهران در آن در نظر گرفته شده باشد.
وی افزود: كپی‌برداری از نمادهای شهرهای ديگر به تهران القای بی‌هويتی می‌كند. خط، نقاشی و ترسيم‌ها هر يك بايد هويتی تهرانی را نيز ارائه دهند. در حالی كه در نظر گرفتن ويژگی‌های اسلامی، ايرانی و تهرانی بودن در نماد بايد در نظر گرفته شود، جای‌گذاری و مكان و همچنين زمان اجرای آن نيز اهميت بسيار دارد.
محمودی افزود: نماد طبيعت تهران كوه دماوند است و نمادهای طراحی شده می‌تواند با در نظر گرفتن آن خلق شود، همچنين بهره‌گيری از بناهای معماری گذشته می‌تواند در خلق نمادها استفاده شود.
وی در پاسخ به اينكه كدام يك از هنرها قابليت بيشتری برای خلق نمادهای اسلامی دارد، گفت: تا جايی كه امكان دارد بهتر است كه روی بناها كار شود و در معماری ساختمان‌ها مفاهيم اسلامی نشان داده شود. همچنين مكان بنا بسيار اهميت دارد، به عنوان مثال حسينيه ارشاد يكی از بهترين جای‌گذاری‌ها در تهران است. محل جای‌گيری نماد يا بنا بايد نسبت به نياز جامعه انتخاب شود، مثلا نبايد در يك محل مسكونی يك نماد بزرگ شهری قرار داده شود.
اين مدرس دانشگاه اظهار كرد: معماری اسلامی اين است كه بناها نسبت به كاربری‌شان در جای خود قرار بگيرند تا نياز به تابلو و نوشته نباشد. درست همان طور كه در شهرهای قديمی و محلات قديمی تناسبات كاربری‌ها و مكان‌ها مشخص بوده است. مثلا مساجد بزرگ‌تر از بناهای كناری بودند و جذابيت و ابهت مكانی مثل مسجد حفظ می‌شد.
وی اضافه كرد: الان در تهران ميدانی را داريم كه مسجدی كه در آن ساخته شده كه نمای اصلی آن توسط ساختمان يك بانك گرفته شده و ورودی مسجد در كوچه كنار ميدان قرار داده شده است. اين ساختار ارجحيت مضامين اقتصادی بر مضامين معنوی را ناخودآگاه القا می‌كند.
محموی تصريح كرد: در نقشه قديمی تهران به خوبی بناهای مساجد مركزيت و محوريت داشته‌اند؛ مسجد ارك، مسجد بازار، مسجد كنار ساختمان مجلس همه جز نمادهای اسلامی و بناهای مذهبی تهران هستند.
وی در ارزيابی نقاشی‌های ديواری كنونی گفت: اوايل كه نقاشی‌های ديواری در سطح شهر آغاز شد جذابيت بصری بالايی را ايجاد كرد؛ اما هم‌اكنون با كثرت اين نقاشی‌ها در سطح شهر تشنج بصری برای شهروندان ايجاد شده است. موضوعات مطرح شده در اين نقاشی‌ها هدفمند نيست و هر نقاشی موضوعی را دنبال می‌كند كه با نقاشی‌های ديگر غيرمرتبط است.
اين پژوهشگر حوزه معماری در پايان خاطرنشان كرد: هنرمندان با در نظر گرفتن ويژگی محل اجرای كارشان از اين بابت كه مخاطبشان يا همان شهروندان در آن محل پياده حركت می‌كنند و يا سوار بر اتومبيل با سرعت كم يا زياد هستند، می‌توانند آثار تأثيرگذارتری ارائه كنند.
